اشاره: در روند برگزاری کرسیهای نظریه نظریهپردازی، نقد و مناظره، دانشگاه‌ها نقش مهمی بر عهده دارند که درگفتگویی که از نظرتان می‌گذرد؛ دکتر سعید علیائی معاون پژوهش و فناوری و دبیر کمیته دستگاهی دانشگاه شهید رجائی در این زمینه به سوالات روابط عمومی دبیرخانه کرسیهای نظریه نظریهپردازی، ن پاسخ گفته است:
ارزیابی جنابعالی از نقش کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره در بالندگی حوزه علوم انسانی اسلامی و معارف دینی در کشور چیست؟
در خصوص سؤال شما به نظر میرسد میتوان این موضوع را به سایر علوم نیز تعمیم داد. از حدود چهارده سال پیش که موضوع کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره با ایجاد هیأت حمایت از طرف شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد مرحله‌ای جدی و تأثیرگذار شد، همواره به اشتراک گذاری نظرات و به بوته نقد سپردن مباحث علمی، دستاوردهای بسیار ارزنده‌ای را داشته که بدون شک سهم علوم انسانی و اسلامی در این بین غیر قابل انکار است. توسعه آزاد اندیشی علمی و ایجاد بستری مناسب به منظور به اشتراک گذاری نظرات و نقد و بررسی منصفانه و علمی و اصولی در علوم مختلف، تأثیر به سزایی در بالندگی علمی دارد و در مجامع علمی و عمومی میتوانند روزنه‌های جدیدی را برای تأمل و تعمق در مباحث مورد گفتگو ایجاد کنند و این روزنهها میتواند به مانند موضوع استارت آپ‌ها، در حوزه علوم انسانی و اسلامی نقش مؤثری داشته باشد.
خوشبختانه با هوشمندی خاصی که در ابتدای طراحی کرسیهای مربوطه اتخاذ گردیده است، طیف مخاطبین چه از جنبه ارائه دهنده نظر و چه از جنبه نقطه نظرات منتقدان علمی آن، بسیار میتواند وسیع باشد و در صورت همت بیش از پیش برای استقرار و توسعه فضایی آزاد و باز و خالی از استرس برای ارائه دیدگاهها، رشد برگزاری کرسیهای مختلف از طیف دانشجویان و دانش‌پژوهان گرفته تا عالمان و نخبگان مملکت ایرانی و اسلامی، بسیار گستردهتر خواهد شد.
یکی از مباحثی که از دیدگاه اینجانب میتواند از موضوع کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره بهره بسیاری را ببرد، سیاستگذاری و ایجاد خط مشی‌های اساسی و تدوین برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است.
نقشه جامع علمی کشور میتواند در گروههای مختلف علمی در سراسر کشور مورد بررسی قرار گیرد و با ایجاد یک شبکه علمی تخصصی از کرسیها و ارائه دیدگاهها، بروندادهای کرسیهای برگزار شده مورد بهرهبرداری علمی قرار گیرد. و از این رو به نظر میرسد پس از یک گذار از مرحله ترویج کرسیهای ترویجی و تخصصی، لازم باشد به سمت استفاده بهینه از بروندادهای علمی چنین نشستهای هدفگذاری کنیم.
مهمترین موانع و چالشهای پیشروی در پویایی کرسیهای نظریهپردازی و ترویجی را چه میدانید؟
در خصوص چالشهای موجود برای برگزاری کرسیها، به نظر میرسد با توجه به حمایت‌های خوبی که از برگزاری این کرسیها میشود، مشکل خاصی وجود نداشته باشد، اما در حال حاضر یکی از مهمترین مواردی که لازم است مورد توجه قرار گیرد، اطلاع‌رسانی لازم به اعضای هیات علمی، دانشجویان و پژوهشگرانی است که از موضوع کرسیها و امور حاکم بر آنها اطلاع چندانی ندارند و اطلاع‌رسانی مشوق‌ها و کم کردن موانع اجرایی برای برگزار کنندگان کرسیها ضروری است.
گاهی عدم اطلاع کافی از مبحث کرسیهای نظریه پردازی، نقد و مناظره و حتی انگاشتن این موضوع که چنین کرسیهای فقط معطوف به علوم انسانی و اسلامی است، نگاه بازدارنده‌ای در مشارکت سایر طیف‌های جامعه علمی کشور خواهد داشت.
سیاستگذاری مناسب در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی و ترویج روحیه نقد و ایجاد فضای باز در حوزههای مختلف علمی به خصوص حوزههای بین رشته‌ای میتواند چالشهای پیش روی برگزاری چنین کرسی‌هایی را کم کند.
از طرف دیگر به نظر میرسد جو موجود در دانشگاه‌ها و مراکز علمی به جایی رسیده است که سیاست گذاران این حوزه مهم را بر آن بدارد تا ضمن نگاه به جامعه آماری و تعداد کرسیهای برگزار شده در سطح کشور، نگاهی نیز به بروندادهای کرسیها داشته و به خصوص با شبکه‌سازی کرسیها و تجمیع بروندادها، ایده‌ها و نظرات ارائه شده را برای اهداف عملیاتی تجمیع نمایند.
در زمینه بسط، ترویج و حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی چه گامهای اجرایی برداشته شد؟
دانشگاه شهید رجائی به واسطه نقش بسیار مهم و تأثیرگذاری که در تربیت نیروی انسانی کشور به خصوص در حوزه فنی و حرفه‌ای دارد میتواند در بسط و توسعه روحیه نقد و ترویج آن نقش مفیدی را داشته باشد و کمیته دستگاهی دانشگاه شهید رجائی از سال 1395 با انتصاب آقای دکتر عظمتی به عنوان رئیس کمیته دستگاهی دانشگاه شهید رجائی استقرار یافت.
با توجه به تأکیدات ریاست محترم دانشگاه مبنی بر همکاری همه جانبه با هیات حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره در راستای برگزاری کرسیهای ترویجی و تخصصی در دانشگاه و با حضور صاحبنظران این حوزه و تبدیل شدن این دانشگاه به یکی از پیشرو در کشور، کمیته دستگاهی جلساتی را برگزار و یک کرسی ترویجی و کارگاه تخصصی آشنایی با کرسیها تشکیل داد و بر همین اساس حمایت‌های مختلفی نیز در دانشگاه شهید رجائی برای برگزاری کرسیها در نظر گرفته شده است.
حمایت مالی از برگزاری کرسیها، در نظر گرفتن امتیازهای فرهنگی و پژوهشی از مشارکت اعضای هیات علمی در نشست‌ها و در نظر گرفتن امتیازهای تشویقی در پژوهانه (گرنت) اساتید، از جمله حمایت‌های دانشگاه از برگزاری کرسیهای نظریه پردازی، نقد و مناظره بوده و همچنین در سال‌های اخیر دانشگاه شهید رجائی از پژوهشگران فعال هر سال به طور ویژه حمایت میکند.
این پژوهشگران فعال بر اساس معیارهای خاص پژوهشی انتخاب میشوند که برای انتخاب پژوهشگران فعال سال آتی، ارائه دهندگان و ناقدان کرسیهای ترویجی نیز از امتیازاتی برخوردار خواهند شد.